ಮಾಂಸಖಂಡ ಸೆಳೆತ: ಕಾರಣಗಳು, ಲಕ್ಷಣಗಳು ಮತ್ತು ಸರಳ ಮನೆಮದ್ದುಗಳು

ಪರಿಚಯ:-

ನಾವು ಎಂತಹ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರೂ, ಸ್ನಾಯು ಸೆಳೆತ (Muscle Cramp) ಎಂದರೆ ಕಿರಿಕಿರಿ ಉಂಟುಮಾಡುವ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗಿರಬಹುದು. ಅಕಸ್ಮಾತ್ ಆಗಿ ಸ್ನಾಯು ಬಿಗಿಯಾಗುವುದು ಮತ್ತು ತೀವ್ರವಾದ ನೋವು ಉಂಟಾಗುವುದು ಇದರ ಮುಖ್ಯ ಲಕ್ಷಣ. ಇದು ಹೆಚ್ಚು ಹೊತ್ತು ಕುಳಿತಿದ್ದರೂ, ಹೆಚ್ಚು ಓಡಿದರೂ, ಅಥವಾ ವ್ಯಾಯಾಮ ಮಾಡಿದಾಗಲೂ ಉಂಟಾಗಬಹುದು. ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ಸ್ನಾಯು ಸೆಳೆತದ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣಗಳು ಮತ್ತು ಸುಲಭ ಮನೆಮದ್ದುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಯೋಣ.

ಮಾಂಸಖಂಡ ಸೆಳೆತದ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣಗಳು

ಸ್ನಾಯು ಸೆಳೆತ ಉಂಟಾಗಲು ಹಲವು ಕಾರಣಗಳಿರಬಹುದು:

1. ನೀರಿನ ಕೊರತೆ (Dehydration): 

ಶರೀರದಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ಕೊರತೆಯಿಂದ ಸ್ನಾಯುಗಳು ಸರಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸದು.

2. ಖನಿಜ ಲವಣಗಳ ಕೊರತೆ (Electrolyte Imbalance): 

ಪೊಟ್ಯಾಸಿಯಂ, ಕ್ಯಾಲ್ಸಿಯಂ, ಮತ್ತು ಮೆಗ್ನೀಷಿಯಂ ಕೊರತೆಯಿಂದ ಸ್ನಾಯುಗಳು ಬಿಗಿಯಾಗಬಹುದು.

3. ಅಧಿಕ ಶ್ರಮ (Over-exertion): 

ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯಾಯಾಮ ಮಾಡಿದಾಗ ಸ್ನಾಯುಗಳು ಒತ್ತಡಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತವೆ.

4. ಕಾಲಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲುವಿಕೆ ಅಥವಾ ಕುಳಿತರೆ (Prolonged Sitting/Standing): 

ಕೆಲಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಹೊತ್ತು ಕುಳಿತರೆ ಅಥವಾ ನಿಂತಿದ್ದರೆ, ರಕ್ತಪ್ರಸರಣ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ.

5. ಹಲವಾರು ಗಂಟೆಗಳ ಕಾಲ ಒಂದೇ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಮಲಗುವುದು: 

ಇದು ರಾತ್ರಿ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸ್ನಾಯು ಸೆಳೆತ ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು.

ಸಾಮಾನ್ಯ ಲಕ್ಷಣಗಳು

1. ಸ್ನಾಯುಗಳ ತೀವ್ರ ಬಿಗಿತ ಮತ್ತು ನೋವು

2.ಸೆಳೆಯುವ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಉಬ್ಬರವಿರುವ ಅನುಭವ

3.ಕಾಲು, ಕೈ, ಬೆನ್ನು ಅಥವಾ ತೊಡೆಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅಕಸ್ಮಾತ್ ಸೆಳೆತ

4. ಕೆಲವು ನಿಮಿಷಗಳಿಂದ ಕೆಲವು ಗಂಟೆಗಳವರೆಗೆ ಬಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳದ ನೋವು

ಮಾಂಸಖಂಡ ಸೆಳೆತಕ್ಕೆ ಸರಳ ಮನೆಮದ್ದುಗಳು

1. ಬಿಸಿನೀರು ಅಥವಾ ತಣ್ಣೀರು ಸುರಿಯುದು (Hot/Cold Compress)

ಮಾಂಸಖಂಡ ಸೆಳೆಯಿದರೆ, ತಕ್ಷಣ ತಣ್ಣೀರು ಅಥವಾ ಬಿಸಿನೀರು ಸುರಿಸಿದರೆ ನೋವು ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಬಿಸಿ ನೀರಿನ ಪ್ಯಾಕ್ ಅಥವಾ ಹಿಮದ ಚೀಲ ಬಳಸಿ ಸ್ನಾಯುಗಳನ್ನು ಸಡಿಲಗೊಳಿಸಬಹುದು.

2. ಹೈಡ್ರೇಶನ್ ಹೆಚ್ಚಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ (Stay Hydrated)

ದಿನಕ್ಕೆ ಕನಿಷ್ಠ 2-3 ಲೀಟರ್ ನೀರು ಕುಡಿಯಿರಿ.

ತೆಂಗಿನಕಾಯಿ ನೀರು, ಬಟಾಣಿ ಹುಳಿ, ಮತ್ತು ಸೋಪ್ಪು ಸಾರು ಸೇವಿಸಿದರೆ electrolyte ಸಮತೋಲನ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

3. ಪೊಟ್ಯಾಸಿಯಂ, ಕ್ಯಾಲ್ಸಿಯಂ ಮತ್ತು ಮೆಗ್ನೀಷಿಯಂ ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಆಹಾರಗಳು (Nutrient-rich Foods)

ಪೊಟ್ಯಾಸಿಯಂ – ಬಾಳೆಹಣ್ಣು, ಆಲೂಗಡ್ಡೆ, ತೆಂಗಿನಕಾಯಿ ನೀರು

ಕ್ಯಾಲ್ಸಿಯಂ – ಹಾಲು, ಮೊಸರು, ಮೆಂತೆ ಸೊಪ್ಪು, ಎಳ್ಳು

ಮೆಗ್ನೀಷಿಯಂ – ಬಾದಾಮಿ, ಅಣಬೆ, ಪಾಲಕ್, ಕಡಲೆಕಾಯಿ

4. ಸ್ನಾಯುಗಳನ್ನು ಎಳೆಯುವ ವ್ಯಾಯಾಮ (Stretching Exercises)

ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಮತ್ತು ರಾತ್ರಿ ಎಳೆಯುವ (Stretching) ವ್ಯಾಯಾಮ ಮಾಡುವುದು.

ಕಾಲುಗಳ ಸ್ನಾಯುಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಸೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದರೆ, ಪಾದದ ಎದುರಿನ ಭಾಗವನ್ನು ನಿಧಾನವಾಗಿ ಎಳೆಯುವುದು.

ಯೋಗಾಸನಗಳಲ್ಲಿ ತಡಾಸನ, ಭುಜಂಗಾಸನ, ವಜ್ರಾಸನ, ಮತ್ತು ಶವಾಸನ ಸ್ನಾಯು ಶೀತಗೊಳಿಸಲು ಸಹಾಯಕ.

5. ಎಣ್ಣೆ ಮಸಾಜ್ (Oil Massage)

ಅರಿಶಿನ ತೈಲ (Turmeric Oil) –   ನೋವಿನ ಪರಿಹಾರ

ಅಲಸಿ ಎಣ್ಣೆ ಅಥವಾ ತೆಂಗಿನಕಾಯಿ ಎಣ್ಣೆ (Linseed/Coconut Oil) – ಸ್ನಾಯುಗಳಿಗೆ ತಣ್ಣತೆ ನೀಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ

6. ಉಪ್ಪಿನ ನೀರಿನ ಸ್ನಾನ (Salt Water Bath)

ಬಿಸಿನೀರಿಗೆ ಸಮುದ್ರ ಉಪ್ಪು ಬೆರೆಸಿ ಕಾಲುಗಳು ಅಥವಾ ಕೈಗಳನ್ನು ಮುಳುಗಿಸಿ 15 ನಿಮಿಷ ಇಡಬಹುದು. ಇದು ಸ್ನಾಯುಗಳ ಬಿಗಿತ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಸ್ನಾಯು ಸೆಳೆತ ತಪ್ಪಿಸಲು ದಿನನಿತ್ಯದ ತಂತ್ರಗಳು

1. ನಿತ್ಯ ಯೋಗ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಯಾಮ ಮಾಡುವುದು

2. ಹೆಚ್ಚಿನ ಹೊತ್ತು ಕೂತು ಅಥವಾ ನಿಂತು ಕೆಲಸ ಮಾಡಬಾರದು

3.ಸಮತೋಲನ ಆಹಾರ ಸೇವನೆ

4.ಹಸಿವಾದರೆ ಮಾತ್ರ ತಿನ್ನುವುದು, ತುಂಬಾ ತಿಂದು ಒತ್ತಡ ತರಬಾರದು

5.ಹೆಚ್ಚು ಖಾರದ ಆಹಾರ ಸೇವನೆ ತಪ್ಪಿಸುವುದು

 

ವೈದ್ಯರನ್ನು ಯಾವಾಗ ಸಂಪರ್ಕಿಸಬೇಕು?

ನೋವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗಬಹುದು. ಆದರೆ ಈ ಲಕ್ಷಣಗಳಿದ್ದರೆ ವೈದ್ಯರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಬೇಕು:

1. ಸ್ನಾಯು ಸೆಳೆತ ಪ್ರತಿದಿನ ಆಗುತ್ತಿದೆಯೇ?

2.ನೋವು ಮೂರು ಗಂಟೆಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮುಂದುವರಿದಿದೆಯೇ?

3.ಸ್ನಾಯುಗಳು ತುಂಬಾ ಬಿಗಿಯಾಗಿದ್ದು, ಕೈಕಾಲು ಸರಾಗವಾಗಿ ಕದಲುತ್ತಿಲ್ಲವೇ?

4. ಸ್ನಾಯು ಬಿಳಿ ಅಥವಾ ನೀಲಿ ಬಣ್ಣಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿದಿದೆಯೇ?

ಸ್ನಾಯು ಸೆಳೆತ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಯಾದರೂ, ಸರಿಯಾದ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಸರಳ ಮನೆಮದ್ದುಗಳ ಮೂಲಕ ಇದನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಬಹುದು. ದಿನನಿತ್ಯ ಸರಿಯಾದ ಹೈಡ್ರೇಷನ್, ವ್ಯಾಯಾಮ, ಮತ್ತು ಆಯುರ್ವೇದಿಕ್ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಬಳಸಿ, ಸ್ನಾಯುಗಳ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ಕಾಪಾಡಬಹುದು.